Brouns herstelt rechtszekerheid na arrest Grondwettelijk Hof over lokale vergunningsdossiers

De Vlaamse Regering gaf vandaag, op voorstel van minister Jo Brouns, groen licht voor een definitieve oplossing voor de rechtsonzekerheid die was ontstaan na het arrest van het Grondwettelijk Hof van 18 september 2025. Dat arrest betrof de vraag of lokale besturen – gemeenten en provincies – bevoegd zijn om te oordelen over hun eigen projecten wanneer een project-m.e.r.-screening volstaan, bijvoorbeeld bij de aanleg van infrastructuur, sportterreinen of publieke gebouwen. Alleen als een screening van het project uitwijst dat er aanzienlijke milieueffecten te verwachten zijn, moet een milieueffectenrapport worden opgemaakt.

Om de rechtszekerheid te bewaren en volledig te voldoen aan het Europese principe van “no conflict of interest”, zal decretaal worden vastgelegd dat de vergunningsaanvraag voor dergelijke projecten voortaan door een hoger bestuursniveau wordt behandeld:

• gemeentelijke projecten met een project-m.e.r.-screening of project-MER worden beoordeeld door de deputatie,

• provinciale projecten met een project-m.e.r.-screening of project-MER worden beoordeeld door de Vlaamse Regering.

Die bevoegdheidsescalatie zorgt ervoor dat lokale besturen niet langer zelf oordelen over eigen dossiers met mogelijke milieueffecten, wat het risico op belangenconflicten uitsluit. De maatregel geldt enkel voor projecten waarbij een milieueffectenrapport (MER) of een screeningsnota vereist is. Voor gewone dossiers blijft de autonomie van de lokale besturen volledig behouden.

Om lopende dossiers niet te hypothekeren, zal de regeling met beperkte terugwerkende kracht tot 19 september 2025 gelden. Zo worden ook de vergunningen die na het arrest van het Grondwettelijk Hof werden afgehandeld op basis van tijdelijke richtlijnen, juridisch verankerd en beschermd.

Jo Brouns, Vlaams minister van Omgeving en Landbouw:

“Deze decreetswijziging brengt duidelijkheid en rechtszekerheid voor lokale besturen, initiatiefnemers en burgers na het recente arrest van het Grondwettelijk Hof. We zorgen voor een transparante scheiding tussen wie projecten opzet en wie erover beslist. Dat is niet alleen juridisch noodzakelijk, maar ook essentieel voor het vertrouwen in ons vergunningenbeleid.”

Vervolgstappen
De meerderheidspartijen zullen hiertoe een voorstel van decreet indienen in het Vlaams Parlement zodat de nieuwe regeling snel in werking kan treden.