Green Deal Eiwitshift 2.0 op ons bord: Meer plantaardig, meer lokaal
Meer plantaardige en meer lokale eiwitten op ons bord, dat is de ambitie van de Green Deal Eiwitshift 2.0 op ons bord. Want de verschuiving van dierlijke naar meer plantaardige eiwitbronnen verlaagt de milieu-impact en draagt bij aan een betere gezondheid. Minister van Omgeving Jo Brouns en zo’n 60 partners plaatsten maandag 15 september hun handtekening onder deze nieuwe Green Deal. De ondertekenaars engageren zich hiermee om de komende vijf jaar samen te werken aan de eiwitshift. Tijdens het startmoment in Brussel konden ze alvast proeven van het beste wat Vlaanderen te bieden heeft op het vlak van plantaardige voeding en kregen daarbij de hulp van chef Wim Ballieu.
Minister van Omgeving Jo Brouns: “Inzetten op een duurzame eiwitconsumptie blijft belangrijk met het oog op de uitdagingen waar we voor staan. Onze boeren en voedingsbedrijven hebben alle troeven in handen voor een duurzame eiwitshift met producten van bij ons”.
Eiwitten zijn noodzakelijke voedingstoffen die we zowel uit dierlijke als plantaardige voeding kunnen halen, uit vlees, vis, eieren en melkproducten, maar ook uit graanproducten, peulvruchten en noten. De evolutie naar een groter percentage eiwitten uit plantaardige producten noemen we de eiwitshift. Aangezien de vleesproductie erg belastend is voor het milieu, is plantaardig eten een meer duurzame keuze, die bovendien gezonder is. Doel is dat Vlamingen tegen 2030 zo’n 60% van de eiwitten uit plantaardige voeding halen, liefst lokaal.
Maar zover zijn we nog niet, zo toont ook het laatste monitoringsrapport van het Departement Omgeving. In 2024 haalde de Vlaming zo’n 42.6% van zijn eiwitten uit plantaardige bron, een verbetering van zo’n 4 procentpunt ten opzichte van 2014. Hoewel het de juiste richting uitgaat, verloopt de omslag traag.
Groter aanbod
De Green Deal Eiwitshift 2.0 is de opvolger van de eerste Green Deal Eiwitshift, die liep van 2021 tot en met 2025. Met deze nieuwe overeenkomst verbinden grote spelers uit de voedselketen, zoals supermarkten, cateraars en voedingsproducenten, zich ertoe om inspanningen te leveren voor de eiwitshift, bijvoorbeeld met een groter aanbod aan plantaardige producten. Daarnaast zijn kennisinstellingen, overheden en ngo’s ook opnieuw van de partij. Elke partner tekende in op deze Green Deal met eigen engagementen. Onderwijs en jeugdwerk vormen twee belangrijke doelgroepen. Ook verder onderzoek naar sterk bewerkte producten is nodig: zijn deze altijd ongezond en welke plaats hebben ze in de eiwitshift? Het stroomlijnen van informatie, acties en begeleiding kan de eiwitshift net dat extra duwtje in de rug geven.
Gezond uitgangspunt
De eiwitshift is het eerste uitgangspunt van de voedingsdriehoek voor een gezond en milieuverantwoord voedingspatroon. De aanvullende richtlijn halfhalf, kies de helft van de week voor een plantaardige maaltijd, werd ondertussen geïntegreerd in de voedingsdriehoek. De eiwitshift werd dan ook mee ondertekend door onder meer het Departement Zorg en het Vlaams Instituut Gezond Leven.
Waarom de eiwitshift belangrijk is in zes cijfers
Klimaatverandering: 29% minder broeikasgassen wanneer we 60% van onze eiwitten uit plantaardige voeding halen (= doelstelling eiwitshift).
Publieke gezondheid: 99% van de Belgen krijgen (meer) dan genoeg eiwitten binnen.
Voedselzekerheid en strategische onafhankelijkheid: 82% van de calorieën die we wereldwijd eten komt uit planten. Die productie neemt slechts 23% van de landbouwgrond in.
Economische ontwikkeling/Vlaamse economie: 0,8 - ,1,2 miljard euro is de waarde van plantaardige en alternatieve eiwitsector in Vlaanderen en Brussel in 2024.
Imago ontwikkeling: 88% van de Vlaamse KMO’s vindt duurzaam ondernemen belangrijk voor het imago van hun organisatie.
Dierenwelzijn: 73% van de Vlaamse consumenten vindt dat er meer rekening gehouden moet worden met dierenwelzijn.
